Skip to main content

Nguoi dan va mieng banh ngan sach

NGƯỜI DÂN VÀ MIẾNG BÁNH NGÂN SÁCH

(Đã đăng trên: TT, 02/03/2008)
Trong khi dân nghèo co kéo từng đồng chi tiêu hàng ngày, các ngành giáo dục, y tế.. luôn kêu thiếu tiền lại không thể giải ngân hết hàng trăm tỷ đồng kinh phí được chia. Miếng bánh ngân sách phình nhanh bởi tiền thu về từ cho thuê đất và hóa giá công sản phải chăng chỉ có vị ngọt, và chút lộc nếu có ấy liệu có được cùng chia cùng hưởng giữa các tầng lớp dân cư.
Như cha mẹ lo liệu kiếm tiền và chi tiêu cho cả gia đình, lo kiếm nguồn thu ổn định cho ngân sách quốc gia và chi dùng của công có lẽ cũng là một việc hệ trọng mà ông chủ nhân dân cần được biết. Thay mặt cho dân, vì lẽ ấy cơ quan dân cử phải có quyền đáng kể trong quản lý và chi dùng của công.
Như người ta thường bảo ngân sách gồm có các nguồn thu và các khoản chi. Xén từng lô đất rồi cho thuê, khoản thu bán quyền dùng đất ấy đang tăng trong túi tiền các địa phương, song đất đai và tài nguyên đều có hạn, có vẻ như nguồn thu thuế từ lời lãi của các công ty, từ thuế điền sản mới là những cái đích xa hơn. Cũng như thế, cổ phần hóa thực chất là hóa giá của công và bán chúng cho các cổ đông, thu một lần để vĩnh viễn bàn giao quyền cho chủ mới, những khoản thu như thế có thể giúp tăng tức thời ngân sách địa phương song không thể lâu bền. Để cơ quan dân cử cùng biết, cùng bàn và cùng quyết định về những nguồn thu cơ bản ấy, ngân sách địa phương phải thể hiện đầy đủ các khoản thu; công sản và hiệu quả của đầu tư công phải được tranh luận công khai.
Việt Nam tăng trưởng, rạo rực những con số thu hút vốn đầu tư nước ngoài, điều đáng tự hào ấy cũng ẩn chứa vô số lời cảnh tỉnh. Nhà tư bản nào chẳng thèm muốn các nguồn tài nguyên (đất đai, bờ biển, nhân công rẻ, trả giá rẻ cho sự hủy hoại môi trường ..), tiền bán quyền sử dụng đất liệu có xứng với những dòng sông đang hấp hối. Bờ xôi ruộng mật mất dần, một ngày kia đồng bằng co cụm khi nước biển dâng cao, cường quốc xuất khẩu gạo liệu có còn lo được cho an ninh lương thực của chính mình.
Nếu không có tranh luận, không phân tích đa chiều, miếng bánh ngân sách đang phình to tức thời bởi tiền cho thuê đất một ngày kia có thể sẽ mất dần vị ngọt. Cơ quan dân cử tranh luận về ngân sách bởi vậy trước hết phải nhắm tới các tác động lâu dài của các khoản thu, hơn chỉ là phê bình năng lực dự báo của ngành tài chính. Duy trì nguồn thu lâu dài và bền vững đã khó, việc chia bánh lại càng khó hơn. Nhận ủy nhiệm từ người dân, cơ quan dân cử phải có quyền xác lập các chính sách ưu tiên và kiểm định liệu các ưu tiên đó đã được thể hiện trúng trong dự toán hay chưa. Đề bài có đặt trúng mới mong có lời hay. Việc chi không hết ngân sách được phân bổ, thêm một lần nữa, hối thúc xem xét lại quy trình làm ngân sách ở nước ta. /.


PS: Nên mở rộng đề tài này, không chỉ quan tâm đến thu (trái phiếu, vay nợ nước ngoài), mà lạm chi ngân sách cũng đang là một "bí mật công khai". Xứng đáng là chủ đề cho nhiều luận án tiến sĩ luật tài chính ngân hàng, PDN.

Comments

Popular posts from this blog

Enjoy the Voyage: Behind the Scenes of Tribunal Deliberations

Arbitration can be very simple, but it can also be a voyage to nowhere in the middle of the sea. From the departure to destination, the Tribunal as collective is expected to steer the board. It shall make decisions, either procedural or on merits, by deliberation. But how tribunal deliberations work, particularly in cross-cultural arbitration? That is certainly a mysterious black-box, because tribunal deliberations are case specific (it depends on the nature of the disputes), tribunal specific (it depends on the composition of the tribunal, the background and profile, and mentality of the presiding arbitrator and its fellows), and the like. But there are some best practice for efficient deliberations: Not consensus, but collegiality is important: each arbitrator shall actively be involved. Not focusing on the destination, enjoying the voyage: the facts, the issues, the rational behind the disputes are important. Not merely the award, an efficient case management, fairness and due
  Pham Duy Nghia graduated at Leipzig University in Germany (LLB 1988, PhD 1991). He was a Fulbright visiting scholar at Harvard Law School (2001-2002). At Fulbright University Vietnam he teaches Law and Public Policy, Public Governance, Research Methods of Public Policy. As arbitrator Prof Pham Duy Nghia has served in more than 100 cases hearing transnational business disputes, including commercial, investment, construction, insurance, corporate disputes, M & A and intellectual property disputes. Besides teaching, research, and practicing law, Pham Duy Nghia is a frequent commentator in leading newspapers and media in Vietnam. The areas concerned include protection of basic citizen’s right, voice and accountability in public governance, regulatory quality, rule of law and access to justice.

Đoán định tư pháp là gì?

Bài viết ngắn dưới đây góp phần tìm hiểu và trả lời các câu hỏi sau đây: (i) Đoán định tư pháp là gì, ra đời trong bối cảnh nào, có ảnh hưởng gì trong ngành tư pháp trên thế giới, (ii) Ngành tư pháp Việt Nam nên chuẩn bị như thế nào để chủ động ứng xử với xu thế Đoán định tư pháp [1] . Đoán định tư pháp (Predictive Justice) là gì? 1.       Đoán định tư pháp là một xu thế thay đổi cung cách cung cấp dịch vụ pháp lý, trong đó có hoạt động xét xử của tòa án, dưới sức ép của thời đại dữ liệu lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI), với sự xuất hiện của các công ty khởi nghiệp công nghệ pháp lý (Legal Tech start-up), cung cấp những giải pháp tư vấn, hỗ trợ pháp lý trên nền tảng của các công nghệ thông minh. 2.       Xu thế này bắt nguồn từ những nỗ lực cung cấp nguồn luật mở (open data) từ 50 năm nay. Do công nghệ thay đổi rất nhanh (máy tính, vật liệu bán dẫn, chip điện tử, mạng Internet, các thuật toán dẫn tới trí tuệ nhân tạo), 50 năm qua máy tính đã thông minh hơn 1,