Skip to main content

Vụ án "con bạc triệu đô": Tranh luận cũng cần có văn hóa

TRANH LUẬN CŨNG CẦN CÓ VĂN HÓA



Bài đã đăng trên Tuổi Trẻ 08/08/2007

Thế là vụ án “con bạc triệu đô” rồi cũng đã được đưa ra xét xử. Có nhiều lý do để luật sư hành nghề muốn nhận bào chữa cho những bị cáo nổi tiếng này. Họ ráng sức tranh luận tại phiên tòa, những mong công lý được xác lập kể cả với những người đã bị sóng gió dư luận tung lên hạ xuống hơn một năm qua.
Cuộc tranh luận bắt đầu bằng chiếc còng trên tay các bị cáo. Chừng nào chưa bị tòa tuyên phạm pháp thì người ta vẫn được xem là vô tội, vì lẽ ấy vài năm nay bị cáo không còn phải xuất hiện trước các phiên xử công khai với đồng phục tạm giam. Đã bớt nhìn xuống bị cáo với miệt từ đại loại như “y, thị, hắn, nó”.. song thẩm phán và công tố viên nước ta còn cần thêm thời gian để quen với “ông, bà bị can”. “Con bạc triệu đô” vẫn xuất hiện trước ống kính của báo giới với chiếc còng trên tay. Quyền tháo chiếc còng ấy để bị cáo đỡ lom khom trước vành móng ngựa, theo tòa án, thuộc quyền của cảnh sát.
Thường thì văn hóa trong phòng xử án được xác lập trước hết bởi sự tôn kính của công chúng dành cho các vị thẩm phán. Cầm cương cho cuộc tranh luận giữa công tố buộc tội và luật sư bào chữa diễn ra, các thẩm phán nhân danh công lý mà tuyên ra luật lệ. Cuộc tranh luận ấy trước hết phải dựa trên chứng cớ, chứ không thể kéo dài mãi với những biện luận về quan điểm và giá trị chung chung. Nếu nhìn nhận như vậy, quả thực luật sư bào chữa còn cần thêm nhiều quyền nữa mới có thể phản bác được những hồ sơ vụ án được chuẩn bị rất chuyên nghiệp hàng năm trời bởi cơ quan điều tra.
Thêm nữa, tranh luận không nhất thiết là đối lập và bài bác lẫn nhau. Thẩm phán, công tố hay luật sư, dù ở những cương vị khác nhau, họ có thể một thời đều là bạn học, đồng nghiệp, đồng môn. Nghề của họ đều hướng về một đích, đó là kiến tạo công lý một cách vững vàng trước mọi sức ép và cám dỗ. Sự xuất hiện của luật sư giúp thẩm phán cẩn trọng hơn với từng bước tố tụng, giúp công tố nhìn lại từng chi tiết buộc tội. Tranh luận tại tòa, vì lẽ ấy thường làm cho các bản án ngày càng được thuyết phục hơn. Hình như cuộc tranh luận tại vụ án “con bạc triệu đô” có phần trắc trở nên vài luật sư bào chữa đã thu gom đồ nghề bỏ về. Muốn tranh luận phải có người nghe và người biết lắng nghe. Những hành vi ứng xử ấy dường không tự nhiên mà có, chúng cũng cần được huấn luyện bởi nền tư pháp nước nhà./
.

Comments

Popular posts from this blog

Học và Dạy Luật Đất đai trong các trường luật ở Việt Nam

Tặng các bạn học và dạy Luật Đất đai 1.       Dẫn đề : Nước ta đã có gần 100 cơ sở đào tạo luật (để thuận tiện, sau đây gọi chung là các trường luật). Ở bậc cử nhân, các trường luật thường giảng dạy Môn học Luật Đất đai. Nội dung giảng dạy môn học này ở các trường khá giống nhau, bám sát cấu trúc của Luật Đất đai, thường bắt đầu từ Chế độ sở hữu, Các loại đất, Quyền & Nghĩa vụ của Người sử dụng đất, cho tới Hành chính đất đai và Giải quyết tranh chấp đất đai. Trong bối cảnh Luật Đất đai 2024 đã có hiệu lực, nội dung đồ sộ của đạo luật này cần được nghiên cứu & giảng dạy như thế nào cho hiệu quả. Trong khuôn khổ Hội thảo tại một trường luật như Khoa Luật ĐH Mở TPHCM, sẽ là hữu ích, nếu có thể góp phần tìm hiểu đạo luật mới này, song đồng thời cũng tìm cách đổi mới cách nghiên cứu, giảng dạy pháp luật đất đai, giúp cho môn học này hấp dẫn, thiết thực hơn với người học. Phần thảo luận dưới đây góp phần vào 2 nội dung nêu trên. 2.    ...

Nhàn đàm về thể chế

  1.            Dẫn nhập : Đầu năm 1845 khi phê bình triết gia Feuerbach, Karl Marx, lúc ấy còn khá trẻ, đã viết câu trên đây, câu sau này được dịch sang tiếng Anh và khắc trên mộ của ngài “ Die Philosophen haben die Welt nur verschieden  interpretirt , es kömmt drauf an sie zu  verändern - các triết gia chỉ tìm cách giải thích thế giới khác nhau, cái chính là phải tìm cách thay đổi thế giới ấy”. Gần 180 năm sau, Acemoglu & đồng sự, nhận được giải Nobel năm 2024, vì những đóng góp giải thích các nền văn minh thịnh hay suy tàn là do thể chế. Điều ấy đúng, hoặc đúng một phần. Nhân dịp này, cựu học viên Fulbright mời chúng tôi mạn đàm về thể chế. “Kỷ nguyên vươn mình”, nếu các bạn thích dùng chữ ấy, mong sẽ là tỉnh thức, bắt đầu với hành động. Nói đã đủ nhiều, đến lúc phải làm, làm nhiều hơn. Ở đất nước chúng ta, vinh quang thuộc về những con người hành động, công khai hay thầm lặng, ngày mỗi ngày bền bỉ làm cho thể chế n...

Bay cùng đàn sếu

Tuổi trẻ ngày 01/02/2025: Để vỗ cánh bay cùng đàn sếu Tuổi trẻ ngày 25/10/2006 (gần 20 năm trước): Bay cùng đàn sếu Dẫn đầu bởi đất nước mặt trời mọc, sau chặng đường phát triển thần kỳ trong suốt thế kỷ qua, đàn sếu Á Đông vẫn sẽ là một trong các thế lực to lớn góp phần kéo phẳng thế giới này. Cùng với chuyến công du mới đây tại Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, mơ ước về một nước VN sải cánh bay cùng các quốc gia đồng văn lại có thêm cơ hội nhích dần thành sự thật. Người ta dự báo mối quan tâm của giới đầu tư Nhật Bản vào thị trường nước ta đang gia tăng đáng kể, phần do môi trường kinh doanh ở ta đã trở nên thân thiện hơn, phần cũng do nước láng giềng Trung Quốc đã ngày càng trở thành một đối thủ cạnh tranh đáng gờm của cả thế giới. Trong một thế giới biến động, những dòng tiền không ngừng tuôn chảy vượt qua mọi biên giới; có gom gió của thời đại để cất cánh được xa hay không hoàn toàn do nội lực của chúng ta. Các thế lực canh tân Nhật Bản đã giành lấy thời cơ, chấp nhận các ...