Skip to main content

Posts

Showing posts from January, 2014

Làm khó hơn nói rất nhiều

Thể chế là luật chơi, luật chơi được xác lập giữa những người tham gia cuộc chơi, tương tác giữa những người ấy duy trì và giữ cho luật chơi được ổn định. Như vậy có nghĩa là thay đổi thể chế rất khó nếu những người trong cùng cuộc chơi không bị thúc ép phải thay đổi. Chẳng ai muốn tự túm tóc và hô rằng ta ơi hãy tự cao lên. Ta chỉ cao lên nếu đất dưới chân ta rung chuyển, sóng gào thét quanh ta đe dọa nhấn chìm chỗ ta đang đứng. Chỉ dưới sức ép ấy cái cân bằng giữ những người chơi bị phá vỡ, một luật chơi mới sẽ thai nghén được ra đời. Đó là thời điểm chín muồi nhú ra những thể chế mới. Chúng ta cần sự oi bức trước cơn dông. Sự oi bức ấy làm cho việc thực hiện quyền lực công cộng không còn an nhàn với những phát biểu chỉ đạo chung chung và các cuộc úy lạo đầy màu sắc dân túy. Cần hối thúc trách nhiệm giải trình của những tổ chức và cá nhân nhận sự ủy trị từ nhân dân mà thực thi quyền lực trên đất nước chúng ta. Mọi lựa chọn chính sách cần được giải thích rõ ràng: vì sao, vì