Ghi chép lại để thông tin khỏi trôi đi mất. Cuối năm ngoái (2020) nước Mỹ bầu cử, báo chí VN náo nhiệt mổ xẻ, cứ tựa như cuộc đua vào Nhà trắng là việc của dân ta. Trước Tết ta năm nay (2021), ở VN cũng có những cuộc ganh đua quyền lực chính trị quyết liệt, song báo chí im ắng hơn, chỉ truyền tin. Tháng 5 tới đây, nước ta lại có bầu cử. Đã qua 2 vòng hiệp thương, thú vị là Trường Fulbright có 1 ứng viên tự ứng cử Đại biểu Quốc hội trong tổng số 15 ông bà tự ứng cử tại TPHCM. Một thầy giáo. Nhận ủy quyền của nơi công tác, tôi có dự một Phiên họp tựa như để hướng dẫn về tổ chức lấy ý kiến cho ứng viên này. Trong 15 ông bà tự ứng cử, tôi quan sát thấy có ông Hoàng Hữu Phước, có thêm một ông luật sư trẻ, một ông giáo đã già, các ông bà còn lại hình như là chủ doanh nghiệp, dân văn phòng và người làm công tác xã hội. Cảm giác của tôi cứ như đưa người nhà đi nhận số báo danh trước kỳ thi. Chờ xem.
1. Dẫn nhập : Đầu năm 1845 khi phê bình triết gia Feuerbach, Karl Marx, lúc ấy còn khá trẻ, đã viết câu trên đây, câu sau này được dịch sang tiếng Anh và khắc trên mộ của ngài “ Die Philosophen haben die Welt nur verschieden interpretirt , es kömmt drauf an sie zu verändern - các triết gia chỉ tìm cách giải thích thế giới khác nhau, cái chính là phải tìm cách thay đổi thế giới ấy”. Gần 180 năm sau, Acemoglu & đồng sự, nhận được giải Nobel năm 2024, vì những đóng góp giải thích các nền văn minh thịnh hay suy tàn là do thể chế. Điều ấy đúng, hoặc đúng một phần. Nhân dịp này, cựu học viên Fulbright mời chúng tôi mạn đàm về thể chế. “Kỷ nguyên vươn mình”, nếu các bạn thích dùng chữ ấy, mong sẽ là tỉnh thức, bắt đầu với hành động. Nói đã đủ nhiều, đến lúc phải làm, làm nhiều hơn. Ở đất nước chúng ta, vinh quang thuộc về những con người hành động, công khai hay thầm lặng, ngày mỗi ngày bền bỉ làm cho thể chế n...
Comments