Skip to main content

Xé rào từ dưới lên: Nhân chuyện ĐH Tôn Đức Thắng đòi tự bổ nhiệm giáo sư

Ông Kim Ngọc, bà Ba Thi... là những người ngày xưa phá rào, dẫn tới khoán nông nghiệp và đẩy lùi ngăn sông cấm chợ, kéo nước ta gần lại hơn với các quốc gia bình thường. Thì cũng thế, trước đây vài ngày, ĐH Tôn Đức Thắng (TPHCM) tự ý chuẩn bị xét phong giáo sư của riêng Trường này, có thể là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo nhu cầu phá rào trong đối xử của nhà nước với các trường đại học.
Đại học (một thể chế ngoài bộ máy cai trị của nhà nước) phải được tự trị. Nước ta đã thả cửa cho mọc ra mấy trăm trường đại học, hết thảy phải tự tìm nguồn tiền để sống sót chẳng khác gì các công ty thương mại trong cạnh tranh gớm ghiếc, sẽ đến ngày họ đòi quyền tự xét, tự phong giáo sư của mình.
Như vậy, không có giáo sư của nhà nước, chỉ có giáo sư của từng trường. Đại học càng danh tiếng, oai phong của các giáo sư càng lẫy lừng. Thôi thì muôn mặt giáo sư, ngoài giáo sư ĐH Tôn Đức Thắng chắc sẽ có giáo sư Văn Lang, Văn Hiến, Hùng Vương, Nguyễn Trãi, Thủ Dầu Một, Tân Tạo, Thanh Hóa, Quảng Bình, Hà Tĩnh. Không làm nghề dạy học thì chẳng ai khoe cái danh hiệu giáo sư, tiến sĩ ra làm gì. Chuyện bình thường trên thế gian đáng ra phải thế.
Dần trở lại với điều bình thường, việc các trường tự xét, tự phong lấy giáo sư của mình, tất yếu rồi sẽ đến. Chỉ có điều, giáo sư dạy ra tiến sĩ, tiến sĩ dạy ra thạc sĩ, thạc sĩ dạy ra cử nhân, bằng cấp các trường tự in cứ thế sẽ tuôn ra thành đống. Mất mực, mất thước, mất luôn niềm tin vào các tấm bằng, vào các danh hiệu... hiển nhiên cũng tất yếu sẽ xảy ra.
Nhà nước chắc chắn phải lùi bước và nhường lại tự trị cho đại học. Tuy vậy, cuộc rút lui này phải diễn ra trong trật tự, phải xây dựng các hiệp hội và thiết chế định chuẩn thay thế, nếu không thì hỗn loạn tất yếu xảy ra.

Popular posts from this blog

Nhàn đàm về thể chế

  1.            Dẫn nhập : Đầu năm 1845 khi phê bình triết gia Feuerbach, Karl Marx, lúc ấy còn khá trẻ, đã viết câu trên đây, câu sau này được dịch sang tiếng Anh và khắc trên mộ của ngài “ Die Philosophen haben die Welt nur verschieden  interpretirt , es kömmt drauf an sie zu  verändern - các triết gia chỉ tìm cách giải thích thế giới khác nhau, cái chính là phải tìm cách thay đổi thế giới ấy”. Gần 180 năm sau, Acemoglu & đồng sự, nhận được giải Nobel năm 2024, vì những đóng góp giải thích các nền văn minh thịnh hay suy tàn là do thể chế. Điều ấy đúng, hoặc đúng một phần. Nhân dịp này, cựu học viên Fulbright mời chúng tôi mạn đàm về thể chế. “Kỷ nguyên vươn mình”, nếu các bạn thích dùng chữ ấy, mong sẽ là tỉnh thức, bắt đầu với hành động. Nói đã đủ nhiều, đến lúc phải làm, làm nhiều hơn. Ở đất nước chúng ta, vinh quang thuộc về những con người hành động, công khai hay thầm lặng, ngày mỗi ngày bền bỉ làm cho thể chế n...
Post a Comment
Read more

Ngổn ngang Công lý – Phần 1: Từ Yorktown tới Washington

  Phạm Duy Nghĩa 1.     Những dòng này dành cho ai: Bất công xảy ra khắp nơi, công lý thì khó khăn lắm mới đạt được. Mỗi ngày, nếu góp thêm tử tế, công bằng, và bớt dần bất công, thì thật quý. Công lý được giữ cho ngay ngắn, từng chút một, chung tay bởi tất cả mọi người. Đặng Hoàng Giang viết một cuốn sách có tựa đề “”Bức xúc không làm ta vô can””, quả là thế, bất công xảy ra do chúng ta né tránh, cam chịu, hoặc đồng lõa. Cùng góp sức chúng ta mới tạo ra và duy trì được lẽ công bằng ở đời. Những dòng này vì thế dành cho những ai muốn sống chậm một chút, dừng lại, đứng nhìn, quan sát, và tìm hiểu: Vì sao bất công đã xảy ra, và Vì sao công lý vẫn là một giấc mơ xa vời với rất nhiều dân tộc, trong đó có chúng ta. Thời đại này mạng xã hội, dữ liệu, tin tức, trí tuệ nhân tạo… đang thổi bay con người, đặt câu hỏi đúng đã là một nửa thành công. 2.     Cấu trúc của phần viết: Phần viết này được cấu trúc hồn nhiên như những mảng kiến thức vụn vặt mà tôi lượ...
Post a Comment
Read more

Bên thứ ba trong Thủ tục trọng tài: Một góc nhìn từ thực tiễn thực thi pháp luật

Đề dẫn : Theo Vụ Bổ trợ tư pháp, Bộ Tư pháp, vào thời điểm hiện nay nước ta đã có 48 tổ chức trọng tài được thành lập, với hơn 600 trọng tài viên, mỗi năm tham gia giải quyết hàng nghìn vụ tranh chấp thương mại [1] . Một dịch vụ trọng tài đã hình thành. Càng phát triển, những đặc thù của dịch vụ này càng lộ rõ hơn, trong đó có việc xử lý lợi ích của bên thứ ba. Rất khác với tố tụng toà án, về nguyên tắc, trọng tài là thủ tục không công khai, sự tham gia của bên thứ ba là ngoại lệ. Không thể học theo quy định của Tố tụng dân sự để đưa bên thứ ba vào Tố tụng trọng tài. Bài viết dưới đây thảo luận về việc xem xét và đảm bảo lợi ích của Bên thứ ba trong Thủ tục trọng tài. Sau khi minh họa một số tình huống trong đó các bên tranh chấp hoặc Hội đồng trọng tài có thể cần lưu ý tới lợi ích của Bên thứ ba. Mục tiêu của Tố tụng trọng tài là góp phần giải quyết các tranh chấp một cách công bằng, thúc đẩy các bên tự thực thi nghĩa vụ, tránh làm lan rộng thêm kiện tụng. Từ những cân nhắc đó, bài v...
Post a Comment
Read more