Từ góc nhìn của Anh, đâu
là thách thức mà các nhà lãnh đạo và quản lý tổ chức công Việt Nam cần
quan tâm trong thời gian tới?
- Thách thức từ bên ngoài: sự xâm lăng về kinh tế, văn hóa, chính trị của Trung Hoa.
- Thách thức từ bên trong: giới đầu sỏ kiểm soát toàn bộ quyền lực kinh tế và chính trị, chia sẻ lợi ích với tư bản ngoại quốc và tư bản thân hữu, bóc lột đại đa số dân chúng còn lại. Việt Nam trở thành Philipines của thế kỷ XXI.
Với hệ thống pháp luật & việc
thực thi pháp luật chưa chuyên nghiệp , cùng cơ chế “xin-cho”
và văn hóa “mệnh lệnh”, “duy tình” , theo Anh, những
phẩm chất và năng lực lãnh đạo nào cần được ưu tiên, phát triển để
trở thành một nhà lãnh đạo quản lý hành chính công có thể dẫn dắt được
tổ chức mình thành công và đóng góp cho đất nước?
- Về kiến thức: Hiểu biết về khoa học chính trị, phân tích chính sách công, và tình hình địa chính trị thay đổi nhanh trong khu vực.
- Về kỹ năng: Biết chọn việc ưu tiên, biết chọn đối tác ưu tiên, biết liên minh để đạt mục tiêu trước mắt.
- Về ý thức hệ: Biết suy nghĩ một cách phê phán.
- Về đạo đức: Có khí tiết của một người quân tử Phương Đông.
- Về truyền thông: Biết ăn nói thuyết phục, đối mặt tự tin với báo chí tự do để dẫn dắt, truyền bá giá trị của mình.
Anh có thể giúp chia sẻ (theo quan
sát của cá nhân Anh) một số phẩm chất và năng lực hành vi điển hình của một số
nhà Lãnh đạo quản lý công Việt Nam (mà anh đã gặp, làm việc) đã giúp họ thành
công trong phát huy được tài năng của cán bộ cơ quan, đơn vị?
- Tôi chưa nghĩ ra ai cả.
Nếu là kiến trúc sư cho việc xây dựng
đội ngũ lãnh đạo cho nền quản lý hành chính công ở VN, theo Anh, đâu là điểm
chiến lược cần tác động vào trong thời điểm hiện nay? Tại sao?
- Thi tuyển quốc gia: Công chức cho toàn bộ nền công vụ (quốc gia và địa phương) phải được thi tuyển qua một kỳ thi quốc gia, tựa như thi đại học thời bao cấp hay thi đình ngày xưa. Các kỳ thi này mở cửa bình đẳng cho tất cả mọi người, có mức độ cạnh tranh cực kỳ cao, cực kỳ hà khắc để chọn được người thực tài.
- Dựng lại người: Sau khi trúng tuyển kỳ thi quốc gia, người đỗ được gọi là công chức dự bị, cần được giáo dục lại trong thời gian 2 năm, chia thành 5-6 chặng ở các công sở khác nhau, chủ yếu dạy nghề luân chuyển qua các cơ quan hành chính, trong đó nên có thực tập ở công sở nước ngoài.
- Phân tách rạch ròi chính trị và hành chính: Khi thiết kế ngạch công chức nên học kinh nghiệm từ thời xưa, ví dụ chia thành 9 hoặc 12 bậc ngạch quan; ngạch quan chấm dứt ở bậc Thứ trưởng. Công chức hành chính phải tách ra khỏi chính trị. Cán bộ Đảng, Đoàn, Mặt trận của hệ thống chính trị do Đảng kiểm soát không được luân chuyển sang làm công chức. Công chức muốn chuyển sang khu vực chính trị và đoàn hội phải từ quan.