Skip to main content

Sau khi nói cần phải làm


Mỗi ngày trôi qua trung bình 30 mạng sống phải lìa đời vì tai nạn giao thông ở nước ta. Tình trạng hao tổn mạng sống tựa như thời chiến ấy buộc các cơ quan Nhà nước phải tìm ra chiến lược đối phó. Người ta nhận thấy đằng sau mỗi tai nạn thương tâm đều có dấu vết của quản lý nhà nước yếu kém. Từ cấp phép kinh doanh vận tải, cấp phép lái xe, kiểm định, thanh tra, cho tới cảnh sát giao thông, buông lỏng quản lý và tiêu cực là nguyên nhân sâu xa đã dẫn tới nhiều thảm họa. Bởi thế,  theo lời ông Bộ trưởng GTVT: cứ giảm 5% tiêu cực trong quản lý nhà nước, có thể giảm được 30% tai nạn giao thông.
Để minh họa cho những tiêu cực ấy, ông Giám đốc Sở GTVT Hải Phòng cung cấp ngay một ví dụ thật sống động cho sự buông lỏng quản lý rằng 90% các doanh nghiệp vận tải của tỉnh này không phép mà vẫn kinh doanh. Yếu kém từ kiểm định lưu hành, cấp phép lái xe, sát hạch định kỳ cho tới tiêu cực trong xử lý vi phạm giao thông, chính hành vi của cơ quan quản lý nhà nước đã là gốc rễ sâu xa làm cho thực trạng pháp luật về ATGT của nước ta tuy nhằng nhịt trên giấy song bị khinh lờn ngoài đời. Cũng bởi vậy thói quen ứng xử văn minh của người dân trong giao thông công cộng không thể nào xác lập được.

Muốn giảm tai nạn giao thông, phải thiết lập những sức ép buộc Nhà nước phải làm chính bài tập của mình. Muốn vậy phải phân công và xác lập trách nhiệm công vụ rõ ràng. Là người đứng đầu một Sở, nếu biết 90% doanh nghiệp không phép mà vẫn cho họ kinh doanh, chấp nhận thực trạng vô pháp luật ấy, ông Giám đốc đã buông vũ khí đầu hàng rủi ro giao thông. Thay vì chê trách ý thức người dân hay đổ lỗi cho kinh phí hạn hẹp, đường xá xuống cấp, muốn hạn chế tai nạn giao thông phải bắt đầu bằng xem xét trách nhiệm các ông giám đốc và cách chức họ khi cần thiết.

Công cuộc giảm 5% tiêu cực trong quản lý nhà nước về giao thông, sau khi đã nói nhiều, cần phải làm. Ông Bộ trưởng GTVT một thời muốn có đủ quyền làm tư lệnh ngành, trước kẻ thù là tai nạn giao thông, ông ấy muốn từng chiến sĩ của mình không buông vũ khí. Muốn vậy phải có những sức ép canh chừng và hối thúc từng chỉ huy và chiến sĩ thực thi bổn phận của mình. Nếu thiếu một áp lực liên tục hối thúc chính khách trả lời và chịu trách nhiệm trước nhân dân, mọi lời hứa sẽ thoảng qua nhanh, giao thông nước ta vẫn là một cuộc tranh giành đường đi kinh hãi của đủ loại phương tiện.

Sau khi nói, cần phải làm. Cơ quan quản lý nhà nước không được buông vũ khí quản lý của mình. Để hối thúc điều đó, người dân không được phép buông quyền được biết, được tham gia, được hối thúc quan chức trả lời về những việc mình làm. Vũ khí tự vệ của nhân dân, kể cả chống lại bất an toàn giao thông, hóa ra cũng chính là một nền dân chủ.

Popular posts from this blog

Học và Dạy Luật Đất đai trong các trường luật ở Việt Nam

Tặng các bạn học và dạy Luật Đất đai 1.       Dẫn đề : Nước ta đã có gần 100 cơ sở đào tạo luật (để thuận tiện, sau đây gọi chung là các trường luật). Ở bậc cử nhân, các trường luật thường giảng dạy Môn học Luật Đất đai. Nội dung giảng dạy môn học này ở các trường khá giống nhau, bám sát cấu trúc của Luật Đất đai, thường bắt đầu từ Chế độ sở hữu, Các loại đất, Quyền & Nghĩa vụ của Người sử dụng đất, cho tới Hành chính đất đai và Giải quyết tranh chấp đất đai. Trong bối cảnh Luật Đất đai 2024 đã có hiệu lực, nội dung đồ sộ của đạo luật này cần được nghiên cứu & giảng dạy như thế nào cho hiệu quả. Trong khuôn khổ Hội thảo tại một trường luật như Khoa Luật ĐH Mở TPHCM, sẽ là hữu ích, nếu có thể góp phần tìm hiểu đạo luật mới này, song đồng thời cũng tìm cách đổi mới cách nghiên cứu, giảng dạy pháp luật đất đai, giúp cho môn học này hấp dẫn, thiết thực hơn với người học. Phần thảo luận dưới đây góp phần vào 2 nội dung nêu trên. 2.    ...

Nhàn đàm về thể chế

  1.            Dẫn nhập : Đầu năm 1845 khi phê bình triết gia Feuerbach, Karl Marx, lúc ấy còn khá trẻ, đã viết câu trên đây, câu sau này được dịch sang tiếng Anh và khắc trên mộ của ngài “ Die Philosophen haben die Welt nur verschieden  interpretirt , es kömmt drauf an sie zu  verändern - các triết gia chỉ tìm cách giải thích thế giới khác nhau, cái chính là phải tìm cách thay đổi thế giới ấy”. Gần 180 năm sau, Acemoglu & đồng sự, nhận được giải Nobel năm 2024, vì những đóng góp giải thích các nền văn minh thịnh hay suy tàn là do thể chế. Điều ấy đúng, hoặc đúng một phần. Nhân dịp này, cựu học viên Fulbright mời chúng tôi mạn đàm về thể chế. “Kỷ nguyên vươn mình”, nếu các bạn thích dùng chữ ấy, mong sẽ là tỉnh thức, bắt đầu với hành động. Nói đã đủ nhiều, đến lúc phải làm, làm nhiều hơn. Ở đất nước chúng ta, vinh quang thuộc về những con người hành động, công khai hay thầm lặng, ngày mỗi ngày bền bỉ làm cho thể chế n...

Ngổn ngang Công lý-Phần 2: Quản trị Tòa án-Công việc nhìn từ bên trong

  Phần 2: Quản trị tòa án- Công việc nhìn từ bên trong     26.       Tòa án Yorktown: Tòa án Yorktown Circuit Court tọa lạc trong một ngôi nhà xinh xắn, lùi sau cái sân cỏ rất rộng, không có cổng, và cũng không có tường bao. Bang Virginia, với khoảng 9 triệu dân, có hơn 30 cái tòa ở cấp này, mỗi tòa có từ 2-15 thẩm phán, tùy theo nhu cầu công việc. Thẩm quyền của cấp tòa này được giới hạn, xử các án hình sự có mức hình phạt không quá 12 tháng tù và các án dân sự có giá ngạch không quá 50.000 đô la. Dưới cấp tòa án này còn có tòa án quận, dưới tòa án quận còn có nhân viên pháp lý (gọi là magistrates) tiếp nhận các yêu cầu pháp lý của người dân và giải quyết các vụ việc theo ủy quyền mà không cần tranh tụng, chắc có thể so sánh được với bộ phận pháp chế ở cấp phường ở nước ta. Bên trên tòa án Yorktown Circuit Court còn có tòa phúc thẩm, và cuối cùng là Tòa tối cao của bang Virginia với 6 thẩm phán. Đại thể 95-96% các vụ án ở Mỹ sẽ được giải qu...